Kuchnia tradycyjna wraca do łask. To proste stwierdzenie, które od kilku lat coraz mocniej podkreślają krytycy kulinarni oraz znani kucharze. Chcemy odkrywać na nowo zapomniane przepisy, sięgamy do notesów babć, a kuchnia regionalna przeżywa prawdziwy renesans, co widać na różnego rodzaju lokalnych festynach czy festiwalach poświęconym konkretnym potrawom. Czy da się dziś osiągnąć smak potraw sprzed 100 i więcej lat? Tak, choć jest to bardzo trudne ze względu na zmienioną technologię produkcji żywności czy chociażby stosowanie innych mieszanek przypraw. Ponadto wielu kucharzy podkreśla, że niektóre smaki sprzed wieków po prostu zupełnie nie smakowałyby osobom żyjącym na początku XXI w. Dlatego do kuchni tradycyjnej wchodzą nuty nowoczesności. A dania wcale na tym nie tracą.
Kuchnia góralska na współczesnych stołach
Jedną z najbardziej rozpoznawalnych regionalnych kuchni w Polsce jest kuchnia góralska. Wiele przepisów przekazywanych jest tu z pokolenia na pokolenie, choć dziś gospodynie używają współczesnych składników i przypraw. Warto wiedzieć, że kuchnia góralska ma też swoje zróżnicowanie i inaczej jadało się w przeszłości na przykład w Beskidzie Śląskim, w Tatrach, Beskidzie Niskim czy Bieszczadach.
Ponowne odkrywanie dotyczy w tym przypadku przede wszystkim kuchni Rusinów Karpackich, Łemków i Bojków, którzy do czasów powojennych przesiedleń stanowili ponad 90% mieszkańców tych terenów. Dziś regionalne restauracje, ale także koła gospodyń, starają się przywracać pamięć o dawnych smakach. Na przykład w miejscowości Muszyna restauracja Strakija serwuje dania kuchni łemkowskiej w autorskiej odsłonie. Królują tu grzyby, różne dania z kaszy, ziemniaków czy kapusty, takie jak warianka, czyli zupa na kwasie z kapusty, holubcy – gołąbki z kaszą gryczaną czy dyruny – placki ziemniaczane. Choć przepisy są wzięte z przeszłości, to przystosowano je do dzisiejszych smaków i wzbogacono, tworząc niepowtarzalne potrawy pełne aromatu.
Kuchnia tradycyjna — czym się wyróżnia
Kuchnia tradycyjna, w tym góralska, była odzwierciedleniem życia ludności. Pochodziła z natury i jej darów. Do przygotowywania potraw wykorzystywano to, co było najbardziej dostępne – proste warzywa, takie jak ziemniaki, kapusta, marchew, groch, nabiał od hodowanych krów lub owiec, leśne grzyby. Nasi przodkowie jedli niewiele mięsa, ale w daniach kuchni tradycyjnej często pojawia się dziś dziczyzna (https://strakija.pl/blog/dziczyzna-czym-jest-jakie-ma-wlasciwosci-jak-ja-przyrzadzac). To jedno z najzdrowszych mięs, odznaczające się wspaniałym smakiem. Doskonale komponuje się z przyprawami charakterystycznymi dla tradycyjnych dań. Dlatego jest chętnie wykorzystywana przez kucharzy w restauracjach tradycyjnych, a goście bardzo ją cenią.
Prostota oraz lokalne, naturalne składniki to cechy, które wyróżniają tradycyjne dania od współczesnej kuchni. Nie szkodzi im jednak dodatek odrobiny nowoczesności. W niektórych przypadkach jest obecnie wręcz niezbędny. Kosztowanie lokalnych przysmaków to doskonałe uzupełnienie pobytu w różnych regionach Polski. Warto korzystać z tego bogactwa, bo niektóre dania pojawiają się tylko w ściśle określonych miejscach.
